SİZDE GECE KORKANLARDANSANIZ HASTALIĞINIZIN ADI: Monofobi

SİZDE GECE KORKANLARDANSANIZ HASTALIĞINIZIN ADI: Monofobi
 
 ‘Yalnızım ve çok korkuyorum!’ Bu cümleyi bir erkekten duymaya ne kadar alışıksınız? Peki ya bu cümleyi söyleten dürtünün psikolojik bir rahatsızlığın ilk belirtisi olduğunu söylesek... Monofobi çok yakınınızda olabilir.

Gece oldu. Evde tek başınasınız. Kalp atışlarınız hızlanıyor, nefes alıp verişiniz sıklaşıyor, göz bebekleriniz büyüyorsa, her köşesini ezbere bildiğiniz evinizde ışıkları kapattığınız an zihniniz o tanıdık eşyaları yabancı nesnelere dönüştürüyorsa, her tıkırtıdan irkiliyor hatta bir ses duymak için kendinizi zorluyorsanız ve en önemlisi sabaha kadar gözünüzü bile kırpmadan tabiri caizse cin gibi oturuyorsanız bu konu sizi de bir hayli ilgilendiriyor. Çünkü sizde de birçok yetişkini kontrolü altına alan monofobi yani yalnız kalma korkusu olabilir. Henüz başlığı okurken garip bir tezatlık sezdiğinize eminim.

Sözlük anlamı yalnızlık korkusu değil yalnız kalmaktan korkma olarak özetlenen durum esasında bahsi geçen kelimelerden çok daha derinlere iniyor; kontrol altına alınması ise oldukça güç görünüyor. Monofobi, ailelerimizden sıklıkla duyduğumuz, ‘çocuğum evlen de bu hayatta yalnız kalma’ olayıyla yakından uzaktan ilgili değil. Mesele en basit haliyle karanlık bastığında evde yalnız olmaktan, korkmaktan ibaret. ‘Saçmalamayın, niye korkayım gece yalnız kalmaktan?’ demeyin; çocuklar niye korkuyorsa yetişkinler de aynı nedenlerden korkabiliyor. Demek ki çocukların bir bildiği varmış. Korkuları elbette mantıklı ya da mantıksız diye ayırmak doğru değil ama korkan tarafı kadın ve erkek diye sorgulamamak işten değil. Ancak konu monofobiye gelince yapılan araştırmalar sonucunda erkekler kadınlara oranla bu korkuyla daha çok yüzleşiyor. Zira aile evinden daha erken yaşta ayrılan erkekler, korkularını keşfedecek ortamı da daha çabuk buluyor. Uzmanların ortak kanısına göre yalnız kalamama fobisi çocuklukta yaşanmış olan travmatik bir andan kaynaklanabiliyor. Ayrıca büyüyene kadar hiç evde tek başına bırakılmamış, geç yaşlara kadar anne ve babanın arasında uyumuş ya da cin-peri hikayeleri anlatılmış çocuklar, kendileri büyürken kaçınılmaz olarak bu korkuyu da içlerinde büyütüyor. Birer yetişkin olduklarındaysa her yalnız kaldıklarında mutlaka yanlarında birini istiyor ve arıyorlar. Ancak monofobinin tek nedeni çocukluk korkuları değil elbette. Kişinin kendi içinde yetersiz ve başarısız olduğuna inanması da bu fobinin oluşmasında büyük paya sahip. ‘Peki ben hayatta hiç tek başıma kalamayacak mıyım?’ sorusunu duyar gibiyiz. Merak etmeyin monofobiden kurtulmak mümkün. Siz sadece her şeyden önce bunu aşabileceğinize dair kendinize inanın ve güvenin. Korkuyu hissettiğinizde sadece bir dakikalığına gözlerinizi kapamayı ve korkunun kendisine değil de neden korktuğunuza odaklanmayı deneyin. Kendi kendinizi analiz edin. Bu dakikalarda içinizde müthiş bir mücadele başlayacak; korku sizi ele geçirmeye çalışacak ama teslim olana dek ne kadar direnirseniz o kadar ilerleme kaydetmiş olacaksınız. Her geçen gece gözünüzü kapalı tutabilme süreniz artacak. Bir diğer çözüm ise bu korkuyla herkesin önünde yüzleşmek. Reddedilmekten ve değişmekten korkmayın. Kusurlarınız üzerine tek başınıza kafa yorarak aşırı odaklanmayın, aksine konuşun, paylaşın, sosyalleşin. Sizinle aynı durumda olabilecek diğer kişilerin olabileceğini de unutmayın. Aslında bu korkuyu taşıyanların çoğu mantığını devreye sokuyor ve korkunun anlamsızlığının bilincine varıyor. Ancak yalnız kalma cesaretini gösterme konusunda büyük bir isteksizlik taşıyorlar. Yalnız kalmayı denediklerinde ise kontrolü kaybediyor ve yoğun endişe duygusu içinde kayboluyorlar. Bu korku bir anda ipleri eline alarak aynı zamanda yetişkinlerin hayatını alt üst edebilecek kadar da güçlü olabiliyor. Yalnız kalamama kaygısıyla sevgililerine ya da eşlerine bağlı hareket eden kadın ve erkekler ilişkilerini de adım adım ölüme sürüklüyor. Özellikle erkekler bu korkularını dışa vurduklarında partnerleri tarafından sıklıkla itici bulunuyor, korkuyu bastırma duygusu devreye girdiğindeyse işler daha karmaşık bir hal alıyor. Yine bu korkuyu taşıyan erkekler kendi özel hayatlarında yaşadıkları içsel çatışma sonucu özgürlüklerini kısıtlıyor, her istediklerini yapamadıklarından mutsuzluğa sürükleniyor, hatta dönem dönem depresyona girebiliyorlar. Burada kilit nokta monofobinin sadece aklınızın size oynadığı bir oyun olduğunun farkına varmak ve kendi kontrolünüzün bayrağını ‘gölgelerden’ devralmak. Ama her şeyden önce bir bilene sormak gerek derler. .
Peki nedir bu  Monofobi :Tıp dilinde kısaca yalnızlık, bencil olma korkusu ya da yalnız olma korkusudur. “Mono” kelimesi tek veya bir anlamına gelmektedir, “fobi” kelimesi ise korku anlamına gelmektedir; yani bu iki kelimenin birleşiminden “monofobi” kelimesi oluşmaktadır. Monofobinin farklı bazı isimlendirilmeleri de bulunmaktadır: otofobi, izofobi ya da eremofobi. Genellikle, agorafobik fobilerin bir türü olarak kabul edilir.
Hayvanlarda da görülen en sık fobi türünden biri olan monofobi, aslında insanlarda da yaygın olarak görülmektedir ve bu fobiden kurtulmak çok kolay değildir. Hasta, yalnız olduğu her zaman, fiziksel olarak güvende olduğunu bilse bile korkusu devam eder; yani bunun güvende olduğunu bilmek ile doğrudan bir ilişkisi yoktur.
Sosyal bir varlık olan insanlar için bu fobi ile yaşamak hayatının birçok alanını olumsuz etkiler ve kişi kendini endişeli, mutsuz, depresif ya da güvensiz hissedebilir çünkü yalnız kalamadıkları için sürekli olarak diğer insanlara bağlı bir şekilde yaşamak zorunda kalırlar. Bu nedenden dolayı bu kişiler, genellikle güvenli bölge olarak kabul edilen kendi evlerinde dahi insanlar olsa bile odada yalnız kalamazlar.
Monofobi Neden Ortaya Çıkar?
Kişinin karşılaşmış olduğu ya da yaşadığı birçok farklı nedenden dolayı monofobi oluşabilir yani ortaya çıkış nedeni kişisel olarak değişmektedir. Belirli bir nedeni olmasa bile önemli rol oynayan etmenler vardır:

  • Sosyo-ekonomik nedenler
  • Uzun süreli strese maruz kalmak
  • Kaygı
  • Başarısız insan ilişkileri
  • Travmalar
  • Genetik faktörler
monofobinin kaynaklarından bazılarıdır.
Tedavi
Özellikle birden fazla fobisi olan insanlar için bu durumla baş etmek diğerlerine göre daha zordur ve bu insanların kesinlikle profesyonel bir yardıma ihtiyaçları vardır. Adım adım, seviye arttırılarak monofobi diğer fobiler gibi tedavi edilebilir. İlk olarak tüm hastalıklardaki gibi kişinin hasta olduğunu kabul etmesi gerekir. Fobiye neden olan etmenlerin farklı olması gibi tedaviler de kişiden kişiye değişmektedir.
SEVGİYLE KALIN…