Bu kapsamda Çanakkale’de de Çelenk koyma programı ve çeşitli etkinliklerle kutlandı.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde imparatorluğun kabotaj hakkı yoktu. Çünkü Batılı ülkelere verilmiş olan kapitülasyon hakları sebebiyle Osmanlı İmparatorluğu kıyılarında genellikle yabancı bandıralı tekneler hizmet görürlerdi. Ancak 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması uyarınca kapitülasyonlar lağvedildi. Böylece Türkiye kabotaj hakkına kavuştu. Türkiye'nin büyük ölçüde bir yarımada ülkesi oluşu ve kıyı uzunluğunun 8333 kilometre olduğu dikkate alınırsa bu Türk denizciliğine büyük bir imkân tanıyordu. Gerekli düzenlemelerin yapılmasının ardından 19 Nisan 1926'da çıkarılan 815 sayılı yasaya göre Türkiye limanları arasında sadece Türk teknelerinin hizmet götürmesi zorunlu hale getirildi. Yasa, aynı yıl içerisinde 1 Temmuz'da yürürlüğe girdi. 2007 yılında ise kabotaj kelimesine 'denizcilik' kelimesi de eklenerek bayramın adı Denizcilik ve Kabotaj Bayramı oldu.
İlk Tören Cumhuriyet Meydanında Yapıldı
Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlamaları çerçevesinde yurdun dört bir yanında olduğu gibi Çanakkale’de de tören düzenlendi. Cumhuriyet Meydanında gerçekleştirilen törene Cumhuriyet Meydanında gerçekleştirilen açılış programına Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay, Çanakkale Bölge Liman Başkan Vekili Cüneyt Aydemir, Kurum Müdürleri ve vatandaşlar katıldı. Atatürk büstüme çelenk bırakılmasıyla başlayan törenin devamında saygı duruşunda bulunuldu ve İstiklal Marşı okundu. Daha sonrasında Çanakkale Bölge Liman Başkan Vekili Cüneyt Aydemir bir konuşma yaptı. Çanakkale Bölge Liman Başkan Vekili Cüneyt Aydemir, yaptığı konuşmasında, “1935 yılından itibaren kutlamaya başladığımız kabotaj bayramı 2007 yılında alınan bir kararla Denizcilik ve Kabotaj Bayramı olarak kutlanmaya başlamıştır. Denize dönen her yüzün ve her gönlün bu ülke için kazanç olması için Denizcilik ve Kabotaj Bayramını bütün halkımız ile beraber kutlamaktayız. Ulaştırma ve Altyapı bakanlığı olarak birçok çalışmalarımız mevcuttur. Kıyılarımızda seyir, can ve mal emniyetiyle deniz güvenliğini arttırması amacıyla takip ve kontrol sistemleri oluşturulmuştur. Gemi trafik yönetim sistemi hali hazırda görev yapmaktadır. Diğer yandan gemilerin uzaktan mesafe tanımlaması ve izlenmesi sistemi kurulmuş olup bu sistemle dünyanın neresinde olursa olsun Türk gemilerinin takibi sağlanmaktadır. Ankara'da bulunan arama kurtarma sistemi Türk karasularında arama kurtarma sahası içerisinde seyir yapan gemiler anlık olarak izlenmektedir” dedi.
902 Bin 18 Kişiye Amatör Denizci Eğitim Verildi
Aydemir, denizciliğin önemine vurgu yapmak ve denizcilik faaliyetlerin genişletilerek sürdürülmesi için gerçekleştirilen çalışmalara da değinerek “Bakanlığımız tarafından 2022'de Tekirdağ'da kurulan Ulusal Deniz Emniyeti Merkezi çalışmalara başlamış olup bu merkezde Boğazlarımızda ve Limanlarımızda görev yapan Kılavuz Kaptanların eğitimleri gerçekleştirilecektir. Üç tarafı denizlerle çevrili eşsiz bir coğrafyaya sahip cennet vatanımızın üstüne inşa ettiğimiz Limanlarımız, marinalarımız ve tersanelerimiz dünya klasmanında hak ettiği yere gelmiştir. Bakanlığımızın 37 ülke ile yapmış olduğu antlaşmalar sayesinde Türk gemi insanlarının yabancı bayraklı gemilerde çalışma imkanı sağlanmıştır. Cumhuriyetimizin 100'üncü kuruluş yılı olan 2023 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına denizcilik kültürünü aşılamak, denizci Millet denizci Ülke hedefine ulaşmak, vatandaşlarımızın ufkun ötesini görmelerini sağlamak amacıyla 1 milyon kişiye amatör denizci eğitim programı projesi başlatılmış olup şimdiye kadar Türkiye genelinde 902 bin 18 kişiye eğitim ve sınav yapılarak Amatör Denizci belgesi düzenlenmiştir. Bu duygu ve düşüncelerle 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramının ülkemize ve Türk denizcilerine hayırlı olmasını diler, bayramımızın kutlanmasında maddi ve manevi destek sağlayan tüm kuruluşlara ve fedakar denizcilerimize şükranlarımı sunarım” dedi.
Boğazda Tören ve Gösteri
Yapılan konuşmanın ardından Cumhuriyet Meydanında tamamlanan Program Çanakkale Boğazında devam etti. 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nın 96. yıl dönümü kutlamaları sebebiyle Çanakkale Boğazı'nda GESTAŞ’a ait Bayramiç adlı gemide tören düzenlendi. Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nın 96. yıl dönümü dolayısıyla gemide düzenlenen törene Vali İlhami Aktaş, Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit, Çanakkale Belediyesi Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Mutluay, İl Emniyet Müdür Faruk Karaduman, İl Jandarma Komutanı J. Kd. Alb. Tahsin Saruhan, Sahil Güvenlik Batı Marmara Grup Komutanı SG. Yb. Ercan Oran, Liman Başkanı Onur Şimşek, Milli Eğitim İl Müdürü Ferhat Yılmaz, Gençlik ve Spor İl Müdürü Ömer Kalkan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Bekir Çelen, İl Kültür ve Turizm Müdürü Murat Yılmaz, GESTAŞ Genel Müdürü Mahir Sevinç, kurum müdürleri ve ilgili kurum personelleri katıldı.
Törende, Vali İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit ile Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Mutluay, Deniz Şehitleri anısına Çanakkale Boğazı’na çelenk bırakarak Aziz Şehitlerimiz için dua edip Şehitlerimizi rahmet, minnet ve şükranla yad ettiler. 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı programı kapsamında Kıyı Emniyeti Çanakkale Müdürlüğüne bağlı römorkörlerin su gösterilerinin izlenmesinin ardından Vali İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit ve beraberindekiler GESTAŞ ve Çanakkale Liman Başkanlığı personelleri ile hatıra fotoğrafı çektirdiler.
Deniz Dibi Temizliği Yapıldı
Törenin ardından Vali İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit ve beraberindeki heyet, yat limanı mevkiinde dalgıçların deniz dibi temizliği etkinliğine katıldılar. Deniz kirliliği ile mücadele etmenin ve çevreyi korumanın önemi vurgulayan Vali İlhami Aktaş, “Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nı kutluyorum. Bu vesileyle denizciliğimizin gelişmesinde emeği geçenlere şükranlarımı sunuyor ,deniz şehitlerimizi rahmetle ve minnetle anıyorum” dedi.
Cuma Deren – Şerife Erdem
