Çanakkale Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya, Süt üreticisini yaşadığı düşük fiyat sorununa dikkat çekti. Süt üreticisinin yıllardır sorun olan süt fiyatlarının düşük olması sorununun çözülemediğini peynir ve yoğur fiyatlarındaki artışın nedense süt fiyatlarına yansımadığını belirten Kaya “Üreticilerin tüm ürettiği ürünler için tüketicinin raftan aldığı ürünler için bir denetim mekanizmasını kurulması gerektiğine inanıyorum kurulacak bu model üretici ve tüketiciyi memnun edecektir“ dedi.
Süt fiyatlarını değerlendiren Çanakkale Zıraat Odası Başkanı İsmail Kaya süt fiyatları sorununun bir türlü çözülemediğini ifade etti. Süt üreticisinin hak ettiği süt fiyatını alamadığının altını çizen Kaya değerlendirmesinde “Süt üreticisinin süt fiyatları ile ilgili sorunu hiç bitmiyor. Ciddi şekilde süt fiyatları ile ilgili sorunlar yaşıyoruz. Bugün büyükbaş hayvan sütü fiyatı ile ilgili önce 3 TL dendi sonra 2.70 TL’den faturalar kesildi. Üretici bu süreçte tüccar ile başbaşa bırakıldı ve istediği fiyatlara sütünü satamadı. Son zamanlarda küçükbaş yani koyun keçi sütlerinde ciddi düşük fiyatlar ile karşılaşıyoruz. Tüccar çok ucuza koyun ve keçi sütünü üreticinin elinden almaya çalışıyor. Otel odalarında 1 TL’lik 50 kuruşluk suyu 15 TL’ye sattıranlar bu konuda da mutlaka üreticinin lehinde adımlar atması gerektiğini düşünüyorum. 1 kilo yoğurdu, 1 kilo 250 gram yoğurdu markette 14 TL’ ye satılıyor, bu durum böyle olunca da ben süt üreticisinin sütlerini sattırmıyorum. Serbest piyasa ekonomisi var ama birde bir rekabet ortamının oluşması gerekiyor. Burada bir düzenlemeye, üreticinin lehinde bir düzenlemeye gidilmesi gerekiyor. Üreticinin bir kilo sütün böyle 3 TL, Koyun, Keçi sütünün litresinin 4 TL – 5 TL konuşulmasının komik olduğunu düşünüyorum. Bu konuda üreticinin ürettiği ürünü pazarlama noktasında da ciddi şekilde desteğe ihtiyacı olduğunu, ürününü pazarlarken de iyi fiyata pazarlayabilmesi içinde bir omuza ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Burada konunun muhatabı kim var ise hepsini de göreve davet ediyorum. Kimse dudağının ucu ile bazı şeyleri söyleyip ondan sonrada zaten ben söylemiştim’ den ziyade bir eylemin bir sonucun oluşması için adımlar atılması gerekiyor.” ifadelerine yer verdi.
Fiyatlar Kontrol Altına Alınmalı
İsmail Kaya “bütün üreticinin bakın sadece süt demiyorum üreticinin ürettiği tüm ürünlerin pazarlanması için üreticiye destek olunması lazım. Örnek vermek gerekirse sütten imal edilen peynirin fiyatı % 60-70 artıyor birde bakıyorsunuz sütün fiyatı % 10-15 artmış. Yok böyle bir şey üreticinin emeğine aldığı riske yazık. Tüm üretimin ele alınması üreticinin bir ürünü kaça ürettiğinin hesabının yapılması ve üreticiden alınan o 1 kilo süt ile ne kadar peynir yapılıyor?, ne kadar yoğurt yapılıyor peynirin üretim maliyetini ve market rafında satış fiyatının kontrol altında tutulması için bir sistem kurulması gerektiğini düşünüyorum. Burada üreticiği de koruyacak ama aynı zamanda tüketiciyi de koruyacak bir modelin geliştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Piyasa ekonomisi evet baş tacı güzelde bir noktadan sonra üretici üreticiyi de zor durumda bırakıyor ise tüketiciyi de ciddi şekilde pahalı mal almasına neden oluyor ise bu durum ve sistem bence yeniden bir gözden geçirilmeli. Burada bir modelin geliştirilmesi üretici ile tüketici arasında bir denge kuracak bir modelin geliştirilmesi attık bir mecburiyet olduğunu, bunun mutlaka planlanarak hayata geçilmesi üreticiyi de koruyacak tüketiciyi de koruyacak bir modelin geliştirilmesini çok önemli olduğunu düşünüyorum. Üreticinin ürettiği ürünün hat ettiği fiyattan satılmasının yolunun açılması çok önemli. Bizim buğdayımız üreticinin hak ettiği fiyatlardan satılırsa arpamız hak ettiği fiyatlardan satılırsa, sütümüz hak ettiği fiyatlardan satılırsa ancak o zaman üreticimiz önü açılır. Bu düzenlemelerin yapılabilmesi içinde tüm bu konulara hakım olunması gerekiyor. Sahada olmak gerekiyor, sahadan doğru verileri almak gerekiyor, dolayısı ile bu saydığımız adımlarda doğru hamleler yapılırsa üreticide tüketicide koruyacak modellerin ortaya çıkacağına inanıyorum. İnanın üreticide tüketicide bu modelin bir an önce devreye girmesini bekliyor. Burada üretici az kazanıyoruz diye ciddi şekilde sitemkar bir şekilde yoluna devam ediyor, tüketicide aldığı ürünü çok yüksek fiyata aldığından dolayı sitemkar. 1 kilo 250 gram yoğurt 14 TL olabilir mi ya. Onun için bizim bir model üzerinde çalışmamız gerekiyor. Bu arada bizim bu sistemi de kendi üreticimize uygun olarak kendimiz bulmamız gerekiyor. Avrupa’ da uygulanan modelleri alıp uygulamak olmaz bizim kendi modelimizi Türkiye’ye uygun modeli ancak bizim kendimizin bulabileceğini bunun içinde konunun muhataplarının bir araya gelerekten yaşanan sıkıntıları masanın üzerine bir bir koyarak sorunu çözüme götürecek model bulunmalı” dedi.
Cuma Deren
