Türk milletinin tarihinde önemli bir yere sahip olan Çanakkale Savaşları ile ilgili tarihi araştırmalar, savaşla ilgili bazı yanlış bilgilerin düzeltilmesi gerektiğini gösteriyor.Tarihin en kanlı savaşlarından biri olan Çanakkale Kara Savaşları sırasında Fransız askerlerinin Kumkale bölgesinden Türk mezarlığına yapılan Fransız Anıtı’nın sahte olduğu belirlendi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay, Fransız askerlerinin anısına, 25-26 Nisan 1915 tarihi şeklinde Fransızca bir açıklama yazılan anıtın 1920 yılından Yunanlılar tarafından yaptırıldığı ve anıtın sahte olduğunu ifade etti.
Savaşın 25 Nisan 1915 tarihinde başlamasıyla birlikte Fransız askerleri Kumkale bölgesinden çıkarma yapmıştı. Ancak bu çıkarma, asıl çıkarma için Gelibolu Yarımadası'na Türk askerini oyalamak amacıyla gerçekleştirilmişti. 26 Nisan'ı 27 Nisan'a bağlayan gece ise Fransız askerleri Kumkale bölgesinden çekildi.
Savaş sonrasında bu bölge, Mondros Mütarekesi sonrasında 1920 yılında işgale uğradı. Boğazlar bölgesi İngiliz, Fransız ve İtalyan askerleri, diğer bölgeleri ise Yunanlılar işgal etti. Yunanlılar, Kumkale bölgesindeki Müslüman Mezarlığına, Fransız askerlerinin anısına bir anıt dikti. Bu anıtta 25-26 Nisan 1915 tarihi Fransızca bir açıklama ile yer alıyordu.
Ancak işgal sona erdikten sonra Boğazlar Bölgesi Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine teslim edildi. Bu dönemde Fransız Anıtı meselesi gündeme geldi. Ancak Fransız yetkililerden alınan cevap, olayın şaşırtıcı bir boyutunu ortaya koydu. Fransız Dışişleri Bakanlığı, Savaş Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlardan alınan bilgilere göre, 1924 yılında Fransızların Kumkale bölgesinde bir anıt inşa etmedikleri ve herhangi bir mezarlıkları da bulunmadığı belirtildi. Dahası, Fransız askerlerinin Türk mezarlığına gömülmediği vurgulandı.
ÇOMÜ İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay, yaptığı arşiv çalışmaları ve araştırmalar sonucunda Fransız Anıtı'nın sahte olduğunu ortaya çıkardı.
"İstanbul’a “Gelibolu Yarımadası’ndaki Asıl Çıkarmayı Özellikle Oyalamak Amacıyla 2 Günlük Bir Çıkarma Yapıldı. Konusunda Bir Politikaları Vardı"
25 Nisan tarihinde Çanakkale Kara Savaşları başladığında Kumkale’ye Fransızlar askerlerinin çıkarma yaptığını ifade eden ÇOMÜ İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay, “Gelibolu Yarımadası’ndaki asıl çıkarmayı özellikle oyalamak amacıyla 2 günlük bir çıkarma yapıldı. Burada özellikle Fransız askerleriyle Türk askerleri arasında savaşlar gerçekleşti. Ve buranın özellikle amacına eriştiği belirtilerek 26 Nisan’ı 27 Nisan’a bağlayan gece Fransız askerleri buradan çekildi. Tabi savaş bittikten sonra bu bölge Mondros Mütarekesi sonrasında işgale uğradı. Boğazlar bölgesi İngiliz, Fransız ve İtalyan askerleri tarafından işgal edilirken, bunun dışında kalan yerler ise 1920 yılında Yunanlılar tarafından işgal edildi. Özellikle İngilizleri ve Yunanlıları boğazlar bölgesine yaklaştırmamak konusunda bir politikaları vardı. Ve İstanbul’a yaklaştırmamak konusunda bir politikaları vardı. Yunanlılar tabi bu konuyu kabul etmek istemediler. Fransızları kendi arkalarına almak itibariyle Kumkale bölgesine orada bir Müslüman Mezarlığı var. Oraya bir anıt yaptıkları görülmektedir. Bu anıtın üzerinden de kahraman Fransız askerlerinin anısına şeklinde 25-26 Nisan 1915 tarihi şeklinde Fransız bir açıklama yazdılar. Tabi bu durum işgal döneminde ayakta kaldı” şeklinde konuştu.
"Türkiye Millet Mecliside bu konuyu gündemine aldı"
"İşgal bittikten sonra boğazlar bölgesi Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine teslim edildikten sonra Çanakkale’nin o dönemde Milletvekili olan Mehmet Bey, bu konuyu örnek gazetesinde çıkan bir haber ve kendisinin de Ezineli olması dolayısıyla Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündemine taşıdı" diyen Atabay, şöyle devam etti:
"Türkiye Millet Meclisi bu konuyu gündemine aldı. Yapılan araştırmalarda özellikle bu konuyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin Dışişleri Bakanlığı, Fransız Dışişleri Bakanlığına ve ayrıca Savaş Bakanlığına bu konu soruldu. ‘Burada herhangi bir anıt yaptınız mı. Böyle bir anıtınız var mı’ diye. Oradan gelen cevapla ‘1924 yılında Fransızların Kumkale bölgesinde bir anıt yapmadıkları ve herhangi bir mezarlıkları da bulunmadığı, ayrıca Fransız askerlerinin Türk mezarlığına da gömülmediği’ şeklinde bir cevap verdiler. Bunun üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi durumu Başbakanlığa bildirdi ve bu anıtı bir an evvel yıkılmasını talep etti. Orada bulunan Yunanlıların sahte Fransız Anıtı 1924 yılında yıkılmıştır. Ama bu bilgiler halk arasında hep orada bir Fransız Anıtı vardı. O Fransız Anıtı’nı Türkler yıktı şeklinde günümüze gelmiştir. Hatta zaman zaman bu anıtı da biz yapalım da, oraya Fransızlar da gelsin. Ziyaret etsinler gibi gündeme getiren kişiler olmuştur. Halbuki olmayan ve sahte olan bir anıtı yapmanın bir anlamı zaten yoktur. Türklerinde böyle bir şeyi yapması doğru değildir. Ayrıca da Uluslararası hukuk açısından da yanlış olan bir davranıştır. Bu konuda ben arşivde yaptığım çalışmalarda bu konuyu dile getirdim ve buradaki sahte Fransız Anıtı’nın Yunanlılar tarafından yapıldığını ortaya koydum.”
Burcu ERDAL
