Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ‘İyilik yap denize at’ projesi kapsamında üretilen 300 ‘Avrupa Istakozu’ Çanakkale Boğazına bırakıldı. Tek nefesle derinlere dalarak rekorlar kıran Çanakkaleli Milli Rekortmen Şahika Ercümen de Istakozların denize bırakılma törenine katılarak bu kez ıstakozları denize bırakmak için nefesini tuttu.
Denizlerde avlanmanın artması, türlerin bilinçsizce yok edilmesi, atıkların denizi kirletmesi gibi bir çok faktörün etkilediği deniz türlerinin popülasyonunu arttırmak amacı ile Dardanel ile Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nin (ÇOMÜ) sürdürülebilir deniz yaşamının ve denizlerdeki çeşitliliğin korunması amacıyla ‘İyilik Yap denize at’ projesi başlatıldı. Proje kapsamında yerli ıstakoz popülasyonunu artırması için 300 yavru ıstakoz üniversiteye ait çiftliklerde üretildi. Üretilen 300 ıstakoz, Serbest dalışta dünya rekorlarına imza atarak hem Çanakkale’yi hem de ülkemizi gururlandıran Milli Sporcu Şahika Ercümen’in de katılımı ile Çanakkale Boğazına bırakıldı.
Dardanos’ta Yetiştirilen Istakozlar Boğaza Bırakıldı
'Avrupa ıstakozu' olarak bilinen ve Türkiye sularında da bulunan yerli ıstakoz türü ÇOMÜ Dardanos yerleşkesindeki Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi'ne ait Deniz Canlıları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde Prof. Dr. Umur Önal öncülüğündeki ekip, özel havuzlarda larval aşamadan itibaren yüzlerce yavru ıstakoz yetiştirdi. Benzer çalışmaların yapıldığı İngiltere’de de ıstakoz türünün yetiştiricilik yoluyla üretilip doğal ortamına bırakılarak doğadaki ıstakoz popülasyonunun sürdürülebilirliği arttırılıyor. Bu örnekten yola çıkan ÇOMÜ’lü akademisyenler, ürettiği 300 ıstakozu denize bıraktı. Gelibolu'daki Dardanel Midye Çiftliği'nde gerçekleştirilen programa; ÇOMÜ Rektörü Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu, Dardanel Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Önen, milli sporcu Şahika Ercümen, ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi'nden akademisyenler ve basın mensupları katıldı.
Nesillerin Korunması İçin Çalışacağız
Gelibolu'daki Dardanel Midye Çiftliği'nde gerçekleştirilen programda konuşan ÇOMÜ Rektörü Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu, canlı popülasyonunu sürdürmek ve canlıların yaşam alanlarını sürdürebilir hale getirmeye çalışmaya devam edeceklerini belirterek “Bu etkinliğin özellikle deniz ekosisteminin korunmasında somut bir adım oldu. Dünyanın önemli su yollarından biri olan Çanakkale Boğazı'nın deniz canlıları için de önemli bir yaşam alanı konumunda. Ancak insan faaliyetleri nedeniyle bu ekosistem olumsuz etkileniyor. Bu etkinliğin denizleri korumak ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak adına önemli bir fırsat, önemli bir farkındalık oluşturduğunu düşünüyorum. Bu kıymetli canlının neslinin korunması adına üniversite olarak elimizden geleni yapacağız. Bu etkinlikle birlikte üniversite kent, üniversite sanayi iş birliğini göstermek adına önemli bir katkı sağladık. Üniversiteyi şehirle buluşturacak etkinliklerimize de devam edeceğiz” dedi.
Istakoz Popülasyonu Azaldı
Dardanel Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Önen Niyazi Önen ise yaptığı açıklamada, ıstakoz’un artık herkesin yiyebileceği bir tür haline gelmesi ile popülasyonunda azalma olduğunu belirterek “Biz pek yiyemezdik pahalı satılırdı, her zaman katma değerli bir ürün ama Çanakkale'den İstanbul'un restoranlarına gönderildi. Aynı zamanda Çanakkale'deki restoranlarda da Çanakkale'ye gelen ziyaretçilere, turistlere ikram edilirdi. Daha sonra çok çeşitli nedenlerden dolayı ıstakoz popülasyonu da diğer canlılarda olduğu gibi zarara uğradı. Pek çok girişimci Türkiye'de şu anda midye çiftlik yatırımı yapıyor. Bizim sistemimizin bir farkı var Türkiye'de ilk ve tek Batea teknolojisini burada uyguluyoruz. 20 adet salımız var, bu araziye 10 adet sal daha inşasını yapıp, 3 bin tonluk bir kapasite olacak. Karşı tarafta da kiraladığımız midye çiftliğimiz var orada da 10 sallık kapasite var. Yani 4 bin tonluk midye çiftliği yapmış olacağız. Amacımız bu midyeleri sadece midye olarak değil, Çanakkale'deki fabrikalarımızdan midye dolma başta olmak üzere çeşitli şekillerde daha katma değerli olarak üretmek ve satmaktır” dedi.
Tehlikede Olan Türlerin Korunması Önemli
Istakozların denize bırakılması programına katılarak !İyilik yap denize at’ projesine destek olan Milli Sporcu Şahika Ercümen de nesli tehlikede olan canlıların korunmasının önemli olduğunu belirttiği açıklamasında “ Yetiştiğim yer olan Çanakkale Boğazı biyolojik çeşitlilik ve sualtı zenginliği açısından zengin bir koridor. Deniz ve ekosistemin sağlığı açısından bu tür çalışmalar çok anlamlı ve nesli tehlike altında olan tüm canlıların korunması çok kıymetli, hatta hayati önem taşıyor. O yüzden bugün burada ıstakozları 20 metre derinliğe indirdik. Güvenlik dalış ekiplerimiz var. Ben de nefes tutarak aşağı indim ve onları geçtiğimiz sene bırakılan kardeşlerinin yanlarına bıraktım. Sürdürülebilirlik ve denizleri koruma çalışmalarına hem yerel hem de küresel boyutta nefesim yettiği kadar katılmaya devam edeceğim” dedi.
Istakozlar İçin Nefesini Tuttu
Yapılan konuşmaların ardından ‘İyilik yap denize at’ projesi kapsamında üretilen 300 ıstakoz Çanakkale Boğazına bırakıldı. Denize bırakılabilecek boya ulaşan ıstakozlar ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi’nden akademisyenler ve balıkadamlar tarafından salınan ıstakozlar için Mill sporcu da dalış yaptı. Boğazın derinliğine tüpsüz dalan Milli sporcu Şahika Ercümen ıstakozları bıraktı.
Cuma Deren
