GMKA, enerji verimliliği etütlerinin yaptırılması ile başladığı sürecin sürdürülebilirliğini sağlayacak, kamu-özel sektör işbirliğine dayanan ve özellikle gelişmekte olan ülkeler için önerilen “Super Esco” iş modelinin enerji verimliliği yatırımlarında kullanılmasının önünü açıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü (KAGM) koordinasyonluğunda 2020 yılı için belirlenen Kaynak Verimliliği teması kapsamında çalışmalarına başlayarak bölgedeki sanayi işletmelerinin yeşil ve döngüsel ekonomi için çevreye duyarlı rekabetçi üstünlüklerinin artırılması hedefi ile Enerji Verimliliği Mentorlük Programını ilan etmişti. Program kapsamında vermiş olduğu hibe desteği ile işletmelerin detaylı enerji verimliliği etütleri hazırlandı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji ve Çevre Dairesi Başkanlığı (EVÇED) ile işbirliği yaparak EVÇED’in “Verimlilik Artıcı Proje (VAR)” programı ile yalnızca Enerji Verimliliği Mentorlük Programı’ndan faydalanarak etütlerini yaptıran sanayi işletmelerinin VAP başvurularını kabul etmeye devam ediyor. Sağlanan işbirliği ile EVÇED’in ulusal düzeyde yürüttüğü VAP programı, 2023 yılında TR22 Güney Marmara Bölgesi sanayi işletmeleri için bölgesel düzeyde yürüttüğü bir program niteliği kazandı.
GMKA, Yatırım İçin Türkiye’ye Özgün Bir İş Modeli Tasarladı
KAGM, 2022 yılında kalkınma ajanslarını gelir getirici pilot program ve yatırımları geliştirmeleri için yönlendirmişti. GMKA, 2020-2022 yılları arasında Enerji Verimliliği Mentorlük Programı sonucu geliştirdiği kapasiteyle KAGM’nin ortaya koyduğu inisiyatif doğrultusunda çalışmalara başladı. Bunun için Mentorlük Programı’nda yaptığı mevzuat ve araştırma raporu gibi literatür incelemelerine ek olarak yarısı yabancı toplam 27 doküman incelendi. GMKA, Enerji verimliliği yatırımları ile ilgili elde ettiği bu teorik bilginin Türkiye şartlarında ne kadar geçerli olduğunu görmek için saha çalışmalarına yöneldi. Çevrim içi toplantılar hariç ilk yıl yaklaşık 13, ikinci yıl 17 olmak üzere toplam 30 görüşmede konunun uzmanı onlarca kişi ile yatırım modelinin ülkenin piyasa şartlarına uygunluğu üzerinde görüş alış verişinde bulunuldu. Yapılan paydaş görüşmelerinde yalnızca belli profilden değil; banka ve finans kuruluşları, kamu kurumları, üniversiteler, diğer kalkınma ajansları, büyük enerji firmaları, enerji verimliliği danışman firmaları, STK’lar ve potansiyel yararlanıcılar olmak üzere geniş bir yelpazede sahanın gerçeklerine ulaşılmaya çalışıldı. Sonucunda GMKA uzmanlarının eliyle Türkiye’ye özgün Super Esco iş modeli tasarlandı. GMKA tasarladığı bu modelde kendisine ortak olacak Esco’lar (Enerji Hizmet Şirketi) ile birlikte Balıkesir ve Çanakkale illerinde faaliyet gösteren sanayi işletmelerine yatırım yapmaya hazırlanıyor.
Süreç Başlıyor
Bakanlık onayı alan modele göre önce Esco’lar ardından yatırımdan faydalanacak Balıkesir ve Çanakkale illerinde faaliyet gösteren sanayi işletmeleri belirlenecek. Mentorlük Programı’nda yaptığı gibi çift taraflı sözleşme yönetimini takip edecek olan GMKA, sürecin koordinasyonu için ilk etapta çok kısa süre içerisinde tamamlanması planlanan, bilgi, doküman ve başvuru süreçlerine yardımcı olacak GMKA Enerji Verimliliği Faaliyetleri internet sayfasını kamuoyunun hizmetine sunacak. Sonrasında bu sayfa üzerinden bir yandan potansiyel Esco’larla iletişime geçecek öte yandan Ajansın yapacağı yatırımlardan faydalanmak isteyen sanayi işletmelerini, gerekli hazırlıkları yapmaları için yönlendirecek. Bu fırsattan faydalanmak isteyen işletmeler, Ajansın sosyal medya, web sitesi ve e-bülten kanallarından başlayacağı duyuruları takip edebilirler.
Kaynak: GMK