Türkiye Cumhuriyetinin ön sözünün yazıldığı Çanakkale’de ülkenin kaderi verilen bu emirlerle değiştirilmişti. 800 sayfalık kitap Mustafa Kemal Atatürk’ün verdiği tarihi emirler Çanakkale savaşlarına da ışık tutuyor.Asırlardır cihana hükmeden Osmanlı İmparatorluğunu yıkmak için Çanakkale Boğazına dayanan İtilaf Devletlerine bağlı güçler, payitahtı ele geçirmek için var gücü ile saldırıya geçerken Mehmetçik bütün cesareti ve deha komutanlarının stratejileri ile düşmanın gemilerini boğaza, askerlerini de karada toprak altına koydu. Tarihe ‘Çanakkale Destanı’ olarak geçen bu mücadelede Mehmetçik düşmana geçit vermedi. Çanakkale’de Türkiye Cumhuriyetinin ön sözü yazılırken bir çok komutan da tarih sahnesinde çıkmıştı. Bu komutanlardan bir tanesi de ‘Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum’ diyerek orduya tarihe geçecek emirler veren Gazi Mustafa Kemal Atatürk oldu. Albaylıktan, Anafartalar Grup Komutanlığına kadar yükselen Atatürk, verdiği 2 bin emir kitap haline getirildi.
2 Bin Yazılı Emir 800 Sayfalık Kitaba Dönüştü
Mustafa Kemal Atatürk, Balkan Harbi'nden sonra, 27 Ekim 1913 tarihinde Sofya Ataşemiliterliği'ne atandı. 1’inci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’nden görev istedi. 25 Şubat 1915’te 19’uncu Tümen başında Çanakkale Cephesine geldi. 8 Ağustos’ta Anafartalar Grup Komutanı olarak atanan Mustafa Kemal Atatürk 8 ay boyunca Çanakkale Cephesinde Mehmetçikle birlikte cephede düşmana karşı göğüs göğse çarpıştı. 8 ay boyunca cephede askerle birlikte düşman askerlerine karşı savaşan Mustafa Kemal Atatürk, 10 Ağustos’ta Gelibolu’da düşman askerini durdurarak Anafartalar Kahramanı oldu. Mustafa Kemal Atatürk 8 ay boyunca cephede savaşmasının yanı sıra 2 bine yakın emir yazdı. Çanakkale Savaşlarının 108’inci yılını kutlayacağımız 2023 Cumhuriyetin 100’üncü yılına özel Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale Cephesi yazışmaları Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi AÇASAM Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Barış Borlat başkanlığında 800 sayfalık kitap haline getirildi.
Atatürk’ün 2 bin emrinin yer aldığı kitap ile ilgili bilgiler veren ÇOMÜ Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Barış Borlat “Mustafa Kemal Atatürk, Çanakkale Cephesinde yaklaşık 8 ayı bulan bir dönem içerisinde görev icra etmişti. Biz hazırlamış olduğumuz bu eserde Çanakkale Cephesinde Atatürk’ün yazmış olduğu tüm emirleri, mektupları, basındaki çıkan haberler içerisindeki yazışmalarının önemli olan, özellikle değerlerini toplamaya çalıştık. Ve bu sayede aslında bugüne kadar tamamlanmayan, eksik kalan ve Anafartalar Kahramanı olmasının altındaki yatan emirlerin, askeri yazışmaları da neredeyse 800 sayfayı geçen toplamda 2 bine yakın emri de bir araya getirmiş olduk” dedi.
Bu Emirler İlk Defa Gün Yüzüne Çıkacak
Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale cephesinde verdiği raporlar, yazdığı emirler ile ilgili de bilgiler veren ÇOMÜ Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Barış Borlat “Bu emirler aslında bakıldığında beraberinde şunu gördük, nasıl ki bugüne kadar söylediğimiz Atatürk’ün askeri başarısı ya da başka bir ifadeyle askeri dehasının ne anlama geldiğini aslında satır aralarında, emirlerin içerisinde de görmeye başladık. Kendisinin taktik seviyedeki verdiği emirler, stratejik olarak yazmış olduğu raporlar ve aynı zamanda askerin moral ve motivasyonunu yükseltmesi. Cephedeki kararlılığı, muharebenin gidişatına seyrine okumuş olduğu, yapmış olduğu analizler aslında bu emirlerle ilk defa gün yüzün çıkacak. Eser içerisinde bulunan, toplamda 2 bine yakın emir içerisinden 800’e yakını ilk defa okuyucuyla buluşacak. Biz bunları askeri arşivden, kurumumuzun kendi arşivinden, Alan Başkanlığı bünyesindeki arşivden ve birçok özel koleksiyondan faydalanmak suretiyle okurlara gün yüzüne çıkartmak amacıyla ulaştırmış olacağız. Böylece Cumhuriyet’in 100. yıl anısına Çanakkale Cephesinde başlayan Anafartalar Kahramanı Kurtuluş Savaşında ön plana çıkmasında öne çıkmasını sağlayan süreci de bir nebze de olsa üniversitemiz adına, yapmış olduğumuz çalışma içerisindeki bilim ekibi ile kazandırmaya çalışacağız” dedi.
Cuma Deren
