Yıpıların depreme dayanıklılık göstergesinini sadece kolon ve kirişler olmadığını savunan Jeoloji Profesörü Doğan Perinçek çarpıcı soruya yanıt aradı:
"Zemin ne olacak? Bodrum katları yağmur yok iken basan sel ne olacak?"
Deprem kuşağında yer alan Çanakkale'de, benzer görüntülere herkesin rastlayabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Perinçek;
"İnşaat mühendisi arkadaşlarımın affına sığınarak son 4 yılda, Çanakkale merkezde jeoloji çalışması yaparken, şahit olduğum, bence çok önemli bir konuyu dile getirmek istiyorum
Özellikle alüvyon üzerindeki yapılarda ve ayrıca killi kayalar üzerinde inşa edilen yapılarda zemin ve bodrum katlarında nem ve su olduğunu gözlemledim." ifadelerini kullandı.
-----------------------------------------
'DEPREM DEDE' DEN ZOR SORU;
"DİYELİM ÜSTÜ TAMAM ,
ALTI NE ALACAK?!..."
----------------------------------------
Kendi deyişiyle 'Binyılın felaketi' depremler ardından, yıllardır olduğu gibi, deprem gerçeğine ve yapılara dikat çekti. Çanakkalelilerin tabiri ile 'Deprem dede' Prof. Dr. Doğan Perinçek çok çarpıcı bir tespite daha imza attı.
Yaşanılan her deprem ardından, Çankakalelilerin yıllardır değrelendime ve yorumlarına dikkat sekilidği, ÇOMÜ' den emekli Jeoloji Profesörü Doğan Perinçek, kamuoyunu sosyal medyasından, bu kez herkesin gözlediği bir duruma ilişkin bilglendirdi.
Perinçek hoca; "UYARIYORUM" baylığ ıattı ve şu ifadeleri kullandı;
"İnşaat mühendisi arkadaşlarımın affına sığınarak son 4 yılda, Çanakkale merkezde jeoloji çalışması yaparken, şahit olduğum, bence çok önemli bir konuyu dile getirmek istiyorum
Özellikle alüvyon üzerindeki yapılarda ve ayrıca killi kayalar üzerinde inşa edilen yapılarda zemin ve bodrum katlarında nem ve su olduğunu gözlemledim."
'Deprem dede' paylaşımında; Alüvyon üzerinde inşa edilen bir bina örneğinin görselini de ekledi. Benzer durumdaki tüm binaların bodrum katlarında hep gözlenen manzaranını bir olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Perniçek, "Biliyor ve hep görüyoruz. Bodrum katlarınıon zemini su dolu. Yağlur yok iken sel basmış?!.." dedi.
Bunun ne anlama geldiğini kurduğu şu cümle ile özetledi;
"Bu ne demek; bina temelinin izolasyonu yok binanın temeline su giriyor demek.
Su girince ne olur? Binanın iskeletini oluşturan kolonlar içindeki demir zaman içinde paslanır. Paslanan demirin hacmi genişler, betonu dışa doğru iter ve çatlatır. Beton çatlayınca demir daha çok paslanır ve kolonların taşıma gücü azalır. Bir deprem olduğunda bodrum kattaki yada zemin kattaki kolonlar kırılır bina yıkılır.
Ne yapmalı; ALÜVYON ZEMİNLERDEN UZAK DURACAKSINIZ
Yeni inşaatlarda alüvyon ya da killi zemin üzerinde inşaat yapıyorsanız zemini dikkate alarak temel izolasyonunu çok iyi yapmanız gerekir. Tabii ki alüvyon üzerine inşaat yapmak zorundaysanız; binanız inşaat mühendislerini önerdiği şekilde zemine uygun olarak yapılmalıdır.
Eski binalarda; en kısa zamanda binayı taşıyan zemin ve bodrum katlarındaki kolonların demirleri kontrol edilmeli. Paslı ise iyileştirme güçlendirme yapılmalı. Güçlendirme ile kurtarılma şansı az olan binalar yıkılıp yerine yenisi yapılmalı yada bu alan terkedilip sağlam zemin alanlarına GİDİLMELİ. Eski binalarda zemine ve bodruma su giriyorsa, kolonlar kontrol edildikten sonra, binanın dört tarafı kazılıp temel altına kadar inilmeli ve sağlıklı işi bilen kişilerle inşaat mühendisleri gözetiminde izolasyon yapılmalı. Evi taşıyan temel nemden ve sudan kurtulmalı."
Alüvyon zemini tarif eden 'Deprem dede'; "Nehirlerin (Sarıçay gibi) taşıdığı ve yığdığı çakıl, kum, kil ve çamurdan oluşan toprak demek.
Alüvyon zemin ne demek: su tablası yüzey yakın demek, evin temelini kazdığınızda su ile karşılaşıyorsunuz demek. Deprem olduğunda zemin sıvılaşması olur binanız toprağa gömülür ya da yana devrilir demek."
"ANLATIYORUM, ANLATIYORUM,
ANLAMAYANLAR VAR?!..."
Perinçek hoca oldukça sitemli sözler etti. Şunları söyledi;
"Herkesin bildiği bir şeyi tekrarlamaktan usandım ama hala anlamayanlar var.
ÇANAKKALE'DE İNŞA İÇİN TEMEL KAZDIĞINIZDA BİRÇOK YERDE TEMELE DOLAN SUYU BOŞALTMAK İÇİN ÇOK ÇABA HARCARIZ. O su; deprem olduğunda ve sizin temeliniz alüvyon zemine göre yapılmamışsa zemin sıvılaşmasından dolayı binanız yıkılacak demektir.
Şimdi birçok kimsenin, özellikle yöneticilerin bana çok kızdığından eminim. Umurumda değil. Bilim insanı olarak; bu uyarıları yapmak zorundayım. Yapmazsam yöneticilerimiz uyumaya, müteahhitler, bizlerin için mezar yapmaya devam edecekler’’dedi.
Erdem Sürek
