2016 yılında faaliyete başlayan ve illerdeki Alıkonulma merkezlerine yönelik tüm illerde çalışmalarını sürdüren Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Çanakkale’deki alıkonulma merkezlerinde incelemelerde bulundu.
2016 yılında kurulduktan sonra Ülkenin her tarafında kurulan Alıkonulma merkezlerinde incelemeler gerçekleştirerek, özgürlükten mahrum bırakılmış, geri gönderme merkezlerinde tutulan insanlarla görüşen Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) yetkilileri Çanakkale’de de bir dizi incelemelerde bulundular. TİHEK Kurul Üyesi ve Çanakkale İnceleme Heyeti Başkanı Dilek Ertürk, yapılan incelemelerin ardından Polis Denizevi'nde basın toplantısı düzenledi. 2016 yılında faaliyete başlayan kurumun maksadının, ayrımcılığın önlenmesi, işkence ve kötü muameleyle mücadele ve bu konuda ulusal önleme mekanizması görevini yerine getirmek olduğunu ifade eden Ertürk, “İnsan haklarının korunması ve geliştirilmesi maksadıyla kurumumuz muhtelif yayınlar, paneller, sempozyumlar düzenlenmekte ve bu sayede insan hakları alanında toplumu şuurlandırmaktadır. Bunun dışında eğiticilerin eğitimi gibi, jandarma-polis teşkilatlarında, hâkim ve savcılarımız da, göç uzmanlarımız da bir insan hakları farkındalığı oluşturulması adına yine eğitimler vermekteyiz. İkinci faaliyet alanımız olan ayrımcılıkla mücadele konusunda ise, hem başvurular almaktayız hem resmen incelemelerde bulunmaktayız hem de, bu incelemelerle başvurular neticesinde herhangi bir ihlal görülürse, yaptırım yetkimiz bulunmaktadır. Bir diğer son görev alanımız ise, ‘Ulusal Önleme Mekanizması’ görevidir ve bu görev, kurumumuz tarafından ‘Birleşmiş Milletler İşkence ve Kötü Muamelenin Önlenmesi Sözleşmesi’ne ek ihtiyat protokolü (UNCAT) çerçevesinde kurumumuz tarafından yürütülmektedir. Ülkemizde ‘Ulusal Önleme Mekanizması’ görevi bu anlamda, faaliyette bulunan kurumlar içerisinde sadece ‘Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’ tarafından yürütülmektedir. Bu bağlamda, özgürlükten mahrum bırakılmış, geri gönderme merkezlerinde tutulan (cezaevleri gibi, bakım evleri gibi, geri gönderme merkezleri gibi) kimselerle görüşmeler yapıyoruz. Onların koşullarını inceliyoruz. Özellikle, ‘kötü muamele var mı, yok mu?’ yönünde tespitler bulmaya çalışıp, raporlar yayımlıyoruz. Kamuoyu ile bu ziyaretler çerçevesindeki bu raporları tartışıyor, paylaşıyoruz” dedi.
İnsan Odaklı Bakış Sergiliyorlar
Çanakkale Engelli Bakım Merkezi, Ayvacık Geri Gönderme Merkezi ve E Tipi Kapalı Cezaevi’nde incelemelerde bulunduklarını da sözlerine ekleyen Ertürk, “Buralardan olumlu izlenimler alıyoruz. Hakikaten gerek cezaevi, gerek il gönderme merkezi, engelli bakım merkezi yöneticileri, insan odaklı bakış sergiliyorlar. İlk dönem 16 Mart 2017 ile 14 Temmuz 2021 tarihlerinde çalışmalarımızı sürdürdük. 2. dönem ise 14 Temmuz 2021’de Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onun tensipleri ile yeni başkan ve üyeler atandı. Ben ilk dönemde de, ikinci dönemde de yeniden üye seçildim ve elimden geldiğince pek çok TİHEK’i ilgilendiren konularda görevler üstlendim. Kurumumuzun 3 temel görev alanı mevcut. Öncelikle, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi; ikinci görev alanımız, ayrımcılıkla mücadele; üçüncü görev alanımız ise, ulusal önleme mekanizması görevidir. İnsan haklarının korunması ve geliştirilmesi bağlamında kurumumuz, muhtelif yayınlar, paneller, sempozyumlar düzenlenmekte ve bu sayede insan hakları alanında toplumda bir farkındalık oluşturulmaya çalışılmaktadır. Bunun dışında eğiticilerin eğitimi gibi, jandarma-polis teşkilatlarında, hâkim ve savcılarımız da, göç uzmanlarımız da bir insan hakları farkındalığı oluşturulması adına yine eğitimler vermekteyiz. İkinci faaliyet alanımız olan ayrımcılıkla mücadele konusunda ise, hem başvurular almaktayız hem resen incelemelerde bulunmaktayız hem de, bu incelemelerle başvurular neticesinde herhangi bir ihlal görülürse, yaptırım yetkimiz bulunmaktadır. Bir diğer son görev alanımız ise, ‘Ulusal Önleme Mekanizması’ görevidir ve bu görev, kurumumuz tarafından ‘Birleşmiş Milletler İşkence ve Kötü Muamelenin Önlenmesi Sözleşmesi’ne ek ihtiyat protokol (UNKAT) çerçevesinde kurumumuz tarafından yürütülmektedir” diye konuştu.
İsmail Şen
