Sağlık

BOYUN FITIĞI NEDİR?

Tıbbi ismi servikal disk hernisi olan boyun fıtığı, omurganın esnemesi, bükülmesi ve şok darbelerini emmesini sağlayan omurlar arasındaki disklerin merkezinde yer alan nukleus pulpozusun yer değiştirmesinin bir sonucudur.

Nukleus pulpozus, içinde yaklaşık %80 oranında su bulunan jelatinöz bir yapıdır. Bu disklerin zamanla aşınması veya herhangi bir nedenle dejenere olması sonucu jelatinöz sıvının dışarı fırlaması boyun fıtığı olarak nitelendirilir. Kola doğru yayılan ağrı şeklinde kendini gösteren boyun fıtığı, ağrının olduğu kolda kuvvet kaybı ve uyuşma gibi sorunlar da yaratabilir.Özellikle omuriliğin etkilendiği durumlarda ağrılar vücudun alt bölgelerine de yayılabilir. Birkaç gün sürüp yapılacak boyun fıtığı egzersizleriyle genellikle geçebilen boyun fıtığı, kronikleşip daha uzun süre kişiyi rahatsız edecek boyuta da ulaşabilir. Uzun süren boyun fıtığı vakalarında beyin ve sinir cerrahisi bölümü doktorlarına başvurularak boyun fıtığının altında yatan neden belirlenmeli ve uygun tedavi yöntemi uygulanmalıdır.

BOYUN FITIĞI NEDEN OLUR?

Boyun fıtığı; kişinin yaşlanması, meydana gelen travmalar, omurga bölgesinde aşınma veya yıpranma, hareketsizlik, ani stres ve bazen de aşırı ve tekrarlayan egzersizlere bağlı olarak meydana gelir. Diğer yandan genetik, sigara tüketimi ve birtakım mesleki faaliyetler de boyun fıtığının oluşma nedenleri arasında sayılabilir.

Genel olarak boyun fıtığı nedenleri şunlardır:

  • Yaşanan travmalar
  • Yaşlılığa bağlı disklerde sıvı kaybı
  • Omurgada yıpranma veya aşınma
  • Uzun süre masa başı ve bilgisayar başında oturma
  • Yoğun cep telefonu kullanımı
  • Ani stres durumu
  • Aşırı egzersiz
  • Genetik
  • Sigara tüketimi

BOYUN FITIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Boyun fıtığında boyun ağrısı, ağrının kola doğru yayılması, el ve parmaklarda uyuşma ve karıncalanma en yaygın belirtilerdir.

Boyun fıtığı şu belirtilere neden olur:

  • Boyun, omuz, kol, sırt ve bacaklarda ağrı
  • Omuzdan kol ve ellere yayılan uyuşma ya da karıncalanma
  • Boyunda sertlik ve buna bağlı hareket zorluğu
  • Baş-boyun döndürmeveya bükme esnasında kürek kemiğinde ağrı
  • Zayıflayan kas refleksleri ve el-kol kaslarında güçsüzlük
  • Denge ve koordinasyon sorunları
  • Duyu kaybı

Bu belirtilerin yaşanması her zaman boyun fıtığına işaret etmez ancak yukarıdaki semptomların yoğun yaşandığı ve geçmediği durumlarda doktora danışmak süreci daha sağlıklı yönetme konusunda faydalı olacaktır.

İlerlemiş boyun fıtığı belirtileri

Omuz, boyun ve kol ağrıları günlük hayat kalitenizi etkiliyorsa ve boynunuzu hareket ettirdiğinizde keskin bir acı hissediyorsanız boyun fıtığınız ilerlemiş olabilir. Bunların yanında olağan belirtileri şiddetli bir şekilde yaşıyorsanız ilerlemiş boyun fıtığı yaşama ihtimaliniz yüksektir.

Boyun fıtığı patlaması belirtileri

Boyun fıtığı patlaması yaşandığında olan bölgede uyuşma, karıncalanma gibi belirtiler ortaya çıkar. Fıtığın yaşandığı bölgeden omuzlara, kollara ve ellere doğru da bu belirtiler yaşanabilir.

BOYUN FITIĞINA NE İYİ GELİR?

Boyun fıtığına iyi gelen yöntemlerin başında boyun fıtığı egzersizleri, buz veya ısı terapisi, masaj, iltihap ve ağrı azaltıcı kremler, ağrı kesiciler, kayropraktik tedavi ve fıtığın durumuna göre boyun fıtığı yastığı gelir. Bu yöntemler uygulanarak boyun fıtığı tedavisi evde iyileşme gösterir. Boyun fıtığının daha şiddetli yaşandığı durumlarda tıbbi müdahale gerekebilir ve bu müdahale genellikle boyun fıtığı ameliyatı şeklinde olur.

Boyun fıtığı egzersizleri ve sıcak kompres başta olmak üzere boyun fıtığına iyi gelen yöntemler şunlardır:

Buz veya ısı terapisi

Bir sefere mahsus 15 veya 20 dakika boyunca buz tedavisi uygulamak iltihabı azaltmaya ve boyundaki ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Masaj

Uzman kişiler tarafından yapılacak masaj uygulaması boyundaki kasların ve disklerin rahatlayıp gevşemesini sağlamakla birlikte kan akışını artırarak boyun fıtığının iyileşmesini sağlar.

İltihap ve ağrı azaltıcı kremler

Doktor tarafından önerilen iltihap ve ağrıyı yatıştırıcı kremlerin desteğiyle boyun fıtığını evde iyileştirebilirsiniz.

Ağrı kesiciler

Aspirin veya asetaminofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler boyun fıtığı tedavisinde kullanılan yöntemlerdendir.

Kayropraktik tedavi

İşinin uzmanı kişiler uygulanan kayropraktik tedavi yöntemiyle baş, boyun ve bel fıtığının sebep olduğu ağrıların yatıştırılması amaçlanır. Bu yöntemin hala alternatif tedavi olarak değerlendirildiği düşünülerek doktor kontrolünde yaptırılması önerilir.

Boyun fıtığı yastığı

Boyun fıtığı yastığı sayesinde özellikle uyku sırasındaki duruş bozukluklarına bağlı boyun fıtığı durumlarının önüne geçilmesi mümkündür.

Adaçayı yağı ve susam yağı

Boyun fıtığının neden olduğu ağrıyı azaltmak için adaçayı yağı ve susam yağının da etkili olduğu düşünülmektedir ancak bu konuda kesin bir yanıt vermek henüz mümkün değildir.

BOYUN FITIĞI EGZERSİZLERİ

Boyun fıtığı için uygulanması gereken bazı egzersiz hareketleri söz konusudur. Kendinizi çok fazla zorlamadan ve boyun disklerine daha çok zarar vermeden bu egzersizleri uygulayarak boyun fıtığınızın meydana getirdiği olumsuz etkilerin önüne geçebilirsiniz.

Aşağıdaki boyun fıtığı egzersizlerini evde dikkatli bir şekilde yapabilirsiniz:

Omuz esnetme

Ellerinizle parmaklarınızı arkanızda sıkıca bir arada tutmaya çalışın. Ellerinizi yavaşça yukarı kaldırın ve omuzlarınızın tam önünde kendinizi iyi hisseden kadar yapın ve bırakın. Yaklaşık 10-15 saniye bu hareketi yapabilirsiniz.

Çene germe

Başınız önde ve omuzlarınız geri çekilerek dik durmaya çalışın. Daha sonra boynunuzda hafif bir gerginlik hissedene kadar başınızı hafifçe eğin. Daha derine indiğinizde çenenizi biraz daha sıkıştırın ve 3-5 saniye bu şekilde durmaya gayret gösterin.

Omuz bıçağı sıkıştırma

Ayaklarınızın kalça genişliğinde, düz sırtınız, hafifçe sıkılmış çeneniz ve kollarınızın yanınızdan sarkması ile başlayın. Kürek kemiklerinizi yavaş yavaş geriye çekin ve yumuşak bir his gelene kadar bir araya getirin. Pozisyonu yaklaşık 10 saniye yapmaya çalışın.

Bu egzersizler dışında uygulanabilecek birtakım boyun fıtığı egzersizleri de mevcuttur ancak boyun fıtığınızın şiddeti ve durumuna göre uzman bir fizyoterapist ve doktora danışmanız daha sağlıklı bir süreç yönetilmesini sağlar.

BOYUN FITIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Boyun fıtığı tanısında hastanın detaylı öyküsü ve fiziksel muayenenin önemi çok büyüktür ve sadece bunlarla tanı koymak bile mümkündür ancak görüntüleme teknikleri ile de boyun fıtığının varlığını teyit etmek ve seviyesini saptamak gereklidir.

Boyun fıtığında kesin tanının koyulabilmesi için ayrıntılı nörolojik muayene, uygun radyolojik incelemeler ve gerekli olan durumlarda uygulanan sinir elektrosu tetkiki (EMG) ve boyun MR’ı yeterlidir.

Yapılan muayene ile sinir tahribatına ait bulgular yoksa hastaya mutlak yatak istirahati, ağrı kesici kullanımı ve fizik tedavi önerilmektedir. Ancak sinir tahribatına ait bulguların varlığında ve diğer tedavi yöntemlerinin başarısız kaldığı durumlarda cerrahi uygulanır.

BOYUN FITIĞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Boyun fıtığı tedavisi eğer hastalık hafif şiddette ise istirahat, stresten uzak bir yaşam, ağrı kesici ilaçlar ve boyun fıtığı egzersizleri ile yapılabilir. Bunun yanında boyun fıtığı fizik tedavi ile de yapılır. Ancak boyun ve kol ağrıları ilaç ve fizik tedaviye rağmen geçmiyorsa, hastaların kollarında uyuşukluk, kuvvet azlığı varsa hasta ameliyatla tedavi edilmesi gerekebilir.

Günümüzde boyun fıtığı ameliyatları daha başarılı bir şekilde yapılabilmektedir. Uykuları kaçırabilen ve yaşam kalitesini düşüren boyun fıtığının, mikrocerrahi yöntemi ile tedavisi mümkündür. Mikrocerrahi yöntemiyle hastadaki mevcut şikayetler ortadan kaldırılmaya ve ağrıdan dolayı düşmüş olan yaşam kalitesi de yükseltilmeye çalışılır.

BOYUN FITIĞI AMELİYATI

Boyun fıtığı ameliyatı; omurilik ve buradan çıkan sinirlerin sıkışıklığını giderirken, birçok anatomik yapıyı ve boyun omurgasının yük taşıyabilme ve hareket edebilme fonksiyonunu korumak amacıyla yapılır.

BOYUN FITIĞI HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR

Boyun fıtığı ağrısı nerelere vurur?

Boyun fıtığı, o bölgenin zedelenmesi ve zorlanmasıyla oluşmaktadır. Fıtık ağrısı, sırt bölgesine, omuzlara, başın arka kısmına ve kürek kemiğine vurabilir.

Boyun fıtığı baş ağrısı yapar mı?

Boyun fıtığı olan kişiler, enseden başlayarak göz çevresi ve şakaklara yayılan baş ağrısı yaşayabilirler.

Boyun fıtığına hangi bölüm bakar?

Boyun fıtığından şikayetçiyseniz fizik tedavi bölümü veya daha şiddetli durumlar için beyin ve sinir cerrahisi bölümünden randevu alabilirsiniz.

Boyun fıtığı geçer mi?

Boyun fıtığı; evde uygulanabilecek yöntemlerle genellikle geçer ancak boyun fıtığının etkilendiği bölgelerde özellikle uyuşma veya güç kaybı varsa vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.

Boyun fıtığı olan biri nasıl yatmalı?

Boyun fıtığı olan kişinin en ideal şekilde yatış pozisyonu, sırtüstü ya da yan yatış olmalıdır. Sırtüstü yattığınızda yastığın boyun eğriliğinizi desteklemesine dikkat etmeniz gerekir.

Boyun fıtığı baş döndürür mü?

Baş ağrısına sebep olan boyun fıtığı, baş dönmesi de yaratabilir. Bunların yanında denge kaybı ve mide bulantısı da eşlik edebilir.

Boyun fıtığı nasıl hissettirir?

Boyun fıtığı kol ve ellere doğru yayılan uyuşma ve karıncalanma, el ve kollarda zayıflık, kürek kemiği üzerinde veya yakınında, başı hareket ettirirken boyun ağrısı ve ince motor becerileri için el ve kolları kullanmada sorunlar yaşanır. Boyun fıtığında bazende kas spazmları söz konusudur.HABER MERKEZİ