Ekonomi

 Velilerin Durumu Giderek Ağırlaşıyor

Yaz tatilini geride bırakan öğrenciler okulun açılmasını dört gözle beklerken, veliler ise kara kara düşünüyor. Ekonominin ağır şartları ile boğuşan velilerin yeni sezon masrafları giderek katlanıyor. 

Velilerin ağırlaşan yükünü her geçen gün katlanıyor. Zincir Marketlerin geçen yılki ve bu yılki kataloglarında yer alan fiyatları baz alarak anasınıfından liseye kadar öğrenci masraflarını ayrı ayrı tablolar halinde raporlaştıran TBMM Başkanlık Divanı Üyesi ve CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutder’in raporuna göre Kırtasiye giderleri Yüzde 400,  Kıyafet giderleri yüzde 500’ü aştığını söyledi.  Tutder, Eylül ayında Çocuklarını okutmak için krtasiye ve okul kıyafeti almak zorunda kalan asgari ücretli velilerin cebinde ekmek parası bile kalmayacağını belirtti.
 
2022-2023 Eğitim Öğretim ders zilinin çalmasına  kısa bir zaman kala veliler okula gidecek çocukları için çalışmalara başladı. Zincir marketler başta olmak üzere, tüm birimlerin kampanyalarına rağmen ürünlerin pahalıya geldiği ve velilerin kara kara düşündüğü bu dönemde, öğrenciler istediğine kavuşamıyor. Okulların istediği kıyafetleri,  defter ve kitapların yaşanan enflasyon nedeni ile her geçen gün pahallaştığı yeni dönem öncesinde TBMM Başkanlık Divanı Üyesi ve CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, zincir marketlerin önceki yıl ve bu yıl kırtasiye ürünleri ve kıyafetlerini baz alan bir araştırma yaptı.  CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, “Ülkemizde iğneden ipliğe her şeyde olduğu gibi okul araç gereçlerinde de fahiş artışlar yaşandı. Anasınıfından liseye kadar öğrencilerin maliyetlerini hesaplayarak, geçtiğimiz yılla kıyasladık ve acı tabloyla karşılaştık. Bu acı tablo karşısında tek öğrenci okutan aileler bile zorlanırken birden fazla çocuk okutan anne babalar kara kara düşünüyor” dedi.
 
Acı Tablo Eğitim Sürecinde de Karşımıza Çıkıyor
 
Zincir Marketlerin geçen yılki ve bu yılki kataloglarında yer alan fiyatları baz alarak anasınıfından liseye kadar öğrenci masraflarını ayrı ayrı tablolar halinde raporlaştıran CHP’li Tutdere, “Anasınıfına giden öğrenciden lisede okuyan öğrenciye kadar okul masraflarında fahiş artışlar yaşandı. AKP’nin beceriksiz ekonomi politikalarının ülkemizi içine sürüklediği acı tablo burada da karşımıza çıkıyor. İğneden ipliğe her şeyin kat be kat pahalandığı bu dönemde çocuk okutmanın maliyeti de katlandı. Geçen yıl ortalama 181,67 liraya mal olan anasınıfı öğrencisinin temel kırtasiye gideri bu yıl 496,07 liraya, 283,47 lira olan ilkokul öğrencisinin kırtasiye gideri 775,67 liraya, 217,52 lira olan ortaokul öğrencisinin kırtasiye gideri 619,81 liraya, 261,97 lira olan lise öğrencisinin kırtasiye gideri 718,41 liraya yükseldi. Bu rakamlara baktığımızda anaokulunda yüzde 188, ilkokulda yüzde 194, ortaokulda yüzde 202, lisede yüzde 198 oranında artış olduğunu görmekteyiz.” dedi. 
 
Yüzde 525 Fahiş Fiyat Artışı Var
 
Öğrencilerin kırtasiye giderlerinin yanı sıra kıyafet, ayakkabı gibi ihtiyaçlarının da fahiş miktarda artığının altını çizen Milletvekili Tutdere, “Geçen yıla göre okul kıyafeti, eşofman, spor ayakkabı gibi temel ihtiyaçları da fahiş miktarda arttı. TÜİK’in madde sepetinde yer alan 2021 Ağustos fiyatları ile bugünün fiyatlarını karşılaştırdığımızda yüzde 525 gibi fahiş bir artış olduğu görülüyor. Öğrencilerin okul kıyafetleri, eşofman takımı, spor ayakkabı, klasik ayakkabı gibi sadece en temel ihtiyaçlarını baz aldığımızda geçen yıl 515 lira tutan anasınıfı öğrencisinin gideri bu yıl 1.457,99 lira, 1.040,00 lira tutan ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin giderleri bugün sırasıyla 2.387,00 lira, 2.567,99 lira ve 3.146,99 liraya yükselmiş durumda. Veliler bu fahiş artışlar karşısında ne yapacak? Çocuklarının bu en temel ihtiyaçlarını nasıl karşılayacak? İşte iktidarın basiretsiz yönetim anlayışının yurttaşlarımızı getirdiği hazin durum.” ifadelerini kullandı.
 
Cebinde Ekmek Parası Bile Kalmayacak 
 
Kırtasiye giderleri, kıyafet, ayakkabı gibi temel ihtiyaçlardan oluşan hesaplamalarla üç çocuk okutan bir asgari ücretlinin durumunu resmeden CHP Adıyaman Milletvekili Tutdere, “Asgari ücretle geçimini sağlamaya çalışan ilkokul, ortaokul ve lisede çocuk okutan bir ailemiz üzerinden örneklendirecek olursak; öğrencilerin servis vb ücretlerini hesaba katmadan sadece kırtasiye ve kıyafet giderlerine ilişkin toplam masrafı 10.215,87 TL. Buna karşın asgari ücretlinin net eline geçen 5.500,35 TL. Yani sadece çocukların okul masrafı asgari ücretin neredeyse iki katı. Bu aile ne yiyecek? Ev kirasını, faturalarını nasıl ödeyecek? İşte AKP’nin öngörüsüz, basiretsiz, bilimsellikten uzak, kara düzen politikalarının üç çocuklu, asgari ücretliyi getirdiği nokta. Kaldı ki sadece asgari ücretli değil,  kıt kanaat geçimini sağlamaya çalışan ve çocuklarını devlet okullarında okutan hiçbir yurttaşımızın bu fahiş fiyatlar karşısında durabilecek gücü bulunmamaktadır.” şeklinde konuştu.
 
TÜİK’in Değil, Halkın Enflasyonunu Baz Alıyoruz
TÜİK rakamlarının gerçek hayattan uzak olduğunu yineleyen CHP’li Tutdere, “Vatandaşın artık zerre güvenin kalmadığı TÜİK’in gerçek hayattan uzak rakamlarını değil bizzat halkın enflasyonunu baz alıyoruz. Nitekim, zincir marketlerin geçen yıl ve bu yılki katalogları üzerinden yaptığımız araştırmada fahiş artışların olduğunu görüyoruz. Halk arasında da üç harfliler olarak bilinen, toplumda ucuz market algısı oluşturmaya çalışan marketlerdeki artış her yerden daha fazla. Örneğin geçen yıl 5 lira 90 kuruş olan kalem kutusu bu yıl yüzde 400 artış göstererek 29 lira 50 kuruşa yükselmiş. Sadece kalem kutusundaki bu fahiş artış bile acı tabloyu gözler önüne seriyor. Anasınıfından liseye kadar öğrenci giderlerini karşılaştırdığımız tablolar incelendiğinde alım gücü her geçen gün biraz daha düşen, parası pul edilen vatandaşımızın içler acısı hali açıkça ortaya çıkıyor.” dedi.
 
Tutdere'nin hazırladığı rapora göre genel olarak bazı ürünlerdeki artışlar da şöyle: Sırt çantası 49.90 liradan 129 liraya, kalem kutusu 5.90 liradan 29.50  liraya, beslenme kabı 49.99 liradan 119 liraya, matara 5 liradan 19.90 liraya, 30 yaprak müzik defteri 2.95 liradan 9.50 liraya, 60 yaprak dikişli defter 2.25 liradan 8.50 liraya, 24'lü kuru boya kalemi 13.50 liradan 29.50 liraya, 18'li pastel boya 22.90 liradan 54.50 liraya, silgili kurşun kalem 9.90 liradan 22.50 liraya, kırmızı kalem 3.99 liradan 9.99 liraya, kalemtraş 5.99 liradan 16.99 liraya, silgi 3.99 liradan 12.99 liraya çıktı.
 
Bir Öğrencinin Okula Başlama Masrafı 4 Bin 500 TL’yi Buluyor
 
Bir öğrencinin okul yada okula başlama masrafları hesaplandığında ortaya çıkan rakamın 3 bin ila 4 bin TL’yi bulduğu görülüyor.  Okula başlayacak olan bir öğrencinin  masrafını hesaplandığımda  Okul Çantası en düşük 200 TL, Kırtasiye  masrafları  en düşük  500 TL. Ayakkabı  en düşük 300 TL, Spor ayakkabısı en düşük 400 TL, okul  pantolon 210, kız öğrenciler için okul etek 190 TL,  Okul yelek 160, Okul uzun kollu okul tişört 120, Okul kısa kollu okul tişört 110 TL, Eşortman 430 TL. Kaban 500 TL.  Bu en düşük fiyat hesaplamalarına göre bir öğrencinin okula başlama masrafı 3 bin TL. Bu rakama çocuğun  aylık okul harçlığı yok. Okul harçlığı da en düşük  günlük 20 TL’den aylık 400 TL. Okulu uzak olan öğrenciler için servis ücreti en düşük 1000 TL  (sabah – akşam servis ). Yani bu rakamlara göre okullar açık olduğu sürece 1.400 TL sürekli bir gider söz konusu. Okullar açıldığında sabit ve ilk giderleri topladığımızda bir öğrencinin okula başlama masrafı  4 bin 400 TL. Bu masraf rakamı tek öğrenci için, iki yada üç çocuğu olan aileler okullar başlarken öğrenci başı bu masrafları yapacaklar.
 
Bu Masrafların Altından Nasıl Kalkarız
 
Veliler şimdiden bu yüksek okula başlama maliyetlerinin altından nasıl kalkacaklarını kara kara düşünmeye başladılar. Bu masrafları nasıl karşılarız diyen veliler “Sadece bu masraflar yok ki , ev kirası, mutfak masrafları, elektrik parası ve benzer masraflar. Asgari ücretin 5.500 TL olduğu günümüzde  bu masrafların altından nasıl kalkarız” dediler.
 
Cuma Deren