81 ilde, tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, nişan/düğün salonu, çalgılı/müzikli lokanta/kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, nargile kafe, internet salonu, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları (AVM ve lokanta içindekiler dahil), çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetleri geçici bir süreliğine kapanması ile ilgili İç İşleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelge ile ilgili esnafın kafasında bir çok soru işareti oluşmuştu. Ankara ile temas halinde bulunan Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan, oluşan soruların cevabını verdi. Özcan önlemlerin, insanların toplu olarak bulunduğu alanlar için olduğunu belirtti.
Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan Pazartesi günü akşam saatlerinden İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen genelge ile ilgili açıklamalarda bulundu. Yayınlanan genelge ile ilgili bir çok soruya da cevap veren ve hangi mekanların kapsayacağı ile ilgili bilgiler veren Özcan “Geriye dönük kısaca bir tabloya bakacak olursak şöyle bir tablo var, Çin’in Wuhan kentinde başlayarak tüm dünyayı etkisi altına alan ve bizim ülkemizi de etkisi altına alan dün (Pazartesi) itibari ile 47’ye ulaşan vaka ile bir salgın hastalıkla mücadele ediyoruz. Devletimiz her gün Bilim Kurulu tarafından alınan kararları ve Bakanlığımız tarafından alınan kararları Tüm Türkiye’de eline geldiği kadar mücadele ediyor. Bu hepimizin sağlığı için yapılıyor. En kötü ihtimali ortadan nasıl kaldırabiliriz, nasıl bu hastalıkla baş edebiliriz? Diye mücadelemiz var. Bununla ilgili hepimizin bildiği gibi yurt dışından gelen uçakların kısıtlaması ile ilgili 20 civarı ülkeye giriş ve çıkışlar yasaklandı. Tüm okullara ara verildi. Buna bağlı olarak kademe kademe uygulamalar devam ederken dün akşam (Pazartesi akşamı) İç İşleri Bakanlığının genelgesi ile yaklaşık 30 meslek dalında işletmeleri geçici bir süre ikinci bir karara kadar Gece saat 12 itibari ile kapanmasına karar verildi. Bunların içinde özetle, eğlence mekanları, müzik yapılan lokantalar, buna bağlı kafe, internet kafeler, sinema salonları vb. Evet bu önlemler alınırken ansızın geliştiğinden dolayı biraz farklı iş mesleklerinde ‘acaba biz iş yerlerimizi açacak mıyız?’ diye haklı olarak bizlere ulaşmaya çalıştılar” dedi.
Ankara İle Temas Halindeyiz
Alınan önlemler ile ilgili Ankara ile sürekli temasta olduklarını belirten Başkan Ünal Özcan “Bu 30 mesleki dal içerisindeki kafeleri kahvehaneler kapalı olarak devam ederken Çay ocakları, yani oturma yeri olmayan, esnafa ve vatandaşa çay hizmeti veren kuruluşlar oturma yeri olmadığından dolayı bu işletmeler kapsam dışı bırakıldı. Bunun yanında bize hep sorulan İçkili Restoranların durumu oldu. Biz de Bakanlığımızın almış olduğu bu karar doğrultusunda ivedi olarak yanlış anlamalara meal vermemek adına Ankara ile sürekli temas halindeyiz. Diğer İl Yöneticileri ile temas halindeyiz ve bugün ilgili vali yardımcımızla konuştuk. Buradan anladığımız şudur; Devletimiz özellikle bu korona virüsünden vatandaşlarımızın uzak durması, yayılmaması için toplu olarak yapılan her türlü etkinlikleri erteleyerek bir çalışma yapıyor” dedi.
Netleştirmek İçin Biraz Zamana İhtiyacımız Var
Bazı mekanların kapatılıp kapatılmayacağı ile ilgili oluşan soru işaretlerine de cevap veren Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ünal Özcan “Restoranlardaki durum şu; Gıda ile ilgili, insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri anlamında, lokantaların, fast foodların açık kalmaları düşünülürken, toplu halde bir mekanına gidildiğinde, uzun süre aynı mekanda kalan 3-4-5 kişiden yoğunluk var ise bu yerlerden salgını önlemek anlamında bir tedbir alınıyor. Bundan anladığımız şu; İçkili lokantalar ile ilgili açık bir ifade olmasa dahi, normal saatlerce o mekanda yemek yenildiğinden dolayı, buradan anladığımız İçkili mekanların da kapatılacağı yönünde. Ama bununla ilgili net ve açık bilgi vermek için biraz zamana ihtiyacımız var. Şu anda İçkili mekanların açık kalıp kalmayacağı bizim inisiyatifimizde değil ama bununla ilgili bakanlıktan yazı istedik. Ama tedbir anlamında bu netleşinceye kadar bu meslek kuruluşunun da kapalı kalmasının fayda getireceğini düşünüyorum. Çünkü biliyorsunuz şu anda vakit namazlarında bir araya gelmesinin hastalığı yayma konusu sıkıntı olabileceği düşüncesiyle bir süre ötelendi. Şimdi bunlar yapılırken bizim bu restoranların açık kalsın deme ihtimalimiz hiç yok. Ama bununla ilgili bir iki gün içerisinde bu konu çok netleştirilecektir” dedi.
Alınan Tedbirler Toplu Olarak Bir Araya Geldiği Alanlar İçin
Alınan önlemlere de değinen Özcan “Devletimizin şu anda aldığı tedbirlerin amacı insanların toplu olarak bir araya geldiği ve bu durumda da virüsün bulaşma ihtimalinin yüksek olma nedeni ile alınan kararlar bunlar. Biz Esnaf ve Sanatkarlar teşkilatı olarak ilk önce halkımızın sağlığı esastır. Devletimizin aldığı tüm tedbirleri sonuna kadar destekliyoruz. Belki bugün den sonra farklı tedbirler de alınabilir. Ama biz bunun en ekonomik şekilde, en zararsız bir şekilde ülke olarak nasıl çıkabiliriz diyerek devlet ve millet olarak bunun mücadelesini yapmamız lazım” dedi.
Önceden Önlemimizi Aldık
Virüs gelmeden yapılan önlemlere de değinen Özcan “Biz ülkemizde hiçbir vaka görülmeden önce bununla ilgili 4 Mart tarihinde Esnaf Odaları Birliği yönetim kurulu olarak yapmış olduğumuz toplantıda bunun en kısa sürede ülkemizde görülme ihtimalinin yüksek olabileceği düşüncesi ile Çanakkale il genelindeki 32 odamızı resmi belge ile bilgilendirerek, önce servis araçlarında, toplu ilçelerde, minibüslerde, taksilerde ve yine kahvehane gibi, kafeterya gibi işletmelerde hijyenik temizlik ile ilgili kampanya başlattık” Bu konuda teşekkür ediyorum, tüm mesleki odalarımız bu işletmelerle ilgili, bulundukları yerdeki belediyelerden de destek alarak bu hijyenik çalışmayı güzel bir şekilde devam ettirdiler. Akabinde vaka olayları gündeme gelince tüm Türkiye genelinde bu çalışmalar yapılmaya başlandı. Hemen bunun yanında gündeme özellikle hijyenik anlamında kullanılan malzemelerle ilgili fahiş fiyatlar… Biz Çanakkale teşkilatı olarak tüm odalarımıza bu konuda üyelerimize, mesleki kuruluşların tüm yetkililerine bu konuda genelge ve resmi yazıyla bilgilendirilerek, bunu sosyal paylaşım sitelerimize, resmi sayfalarımızda halka duyurarak, eğer bu konuda fahiş fiyat uygulayan işletmeler varsa Ticaret Bakanlığı’nın ihbar hattına, mesleki odalarımıza ve birliğe şikâyette bulunmalarını istedik. Şu ana kadar Çanakkale’den şikayet almadık” dedi.
“Devletimizin Rahatlatıcı Önlemler Alması Lazım”
Esnafın bu geçici kapanma sürecinde ekonomik anlamda ne olacağı konusunda açıklamada bulunan Ünal Özcan, “Böyle sıkıntılı durumlarda dünya etkileniyor. Borsalar çöktüğünü görüyoruz. Tüm dünyada bunun ekonomik sıkıntıları olacağını herkes biliyor. Biz de çok daha fazla olabilir. Biz bundan yaklaşık 8 ay önce ülke genelinde dış kaynaklı etkilerle, dövizdeki artışlarda ekonomik anlamda sıkıntılı dönem geçirdik. Tam rahatladık derken bu bela ile karşı karşıya geldik. Devletimiz muhakkak tedbirler alacak sağlıklı ilgili. Bunu yaparken ekonomik boyutun ileriki günlerde neler getireceğini kendimiz teşkilat olarak değerlendirirken, devletimiz de değerlendirecek. Şu anda 30 mesleki kolunda işletmeler kapandı, okul, öğrenci, buna benzer esnaf ve sanatkardan düzenli alışveriş yaptığı kesim kendi illerine gitti. Çanakkale turizm şehri, Çanakkale öğrenci şehri… Anayasamızın 173.maddesi der ki, devlet esnaf ve sanatkârı koruyucu, kollayıcı tedbirler alır. Biz Çanakkale esnaf teşkilatı olarak, bir hafta önce Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve son olarak Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu ile görüşme yapıldı. Biz bu durumu süreci anlatarak, sağlıkla ilgili tedbirler alınırken, işletmelerin de kendi ailelerinin ihtiyaçlarını giderebilmeleri anlamında, kendi zorunlu giderlerini, kira, sosyal güvenlik yanında çalıştırdıkları kişilerin primleri, kendi BAĞ-KUR primleri, elektrik ücretleri, su ücretleri, kullanmış oldukları krediler, biz inanıyoruz ki esnaf ve sanatkarın şu anda devletine ihtiyacı var. Devletimizin şu anda bu ödemelerle ilgili olarak rahatlatıcı önlemler alması lazım” ifadelerini kullandı.
Devletin Bize Sahip Çıkacağına İnanıyoruz
Esnafın ödemeler ile ilgili yaşadığı ve yaşayacağı sıkıntılara ve çözüm önerilerine de değinen Başkan Ünal Özcan “Kiralarla ilgili, devlet kurumlarının kiralık işyerlerinde çalışan esnaflarımız var, belediyelerin işyerlerinde kiracı olanlar var, vatandaşın işyerlerinde kiracı olan esnaflar var. O işletmenin normal maliyeti ile yanında çalıştırmış olduğu işçiye ödemiş olduğu SSK ücretleri, kendi BAĞ-KUR primleri, elektrik fiyatına gelen zamlar ile birlikte küçücük bir işletmenin elektrik parası kira bedeline ulaştı, eğer bu elektrik parasını esnaf ve sanatkar ödeyemez ve kesilirse ne yapacak? Geçici bir süre bu işletme kapalı olduğu süreç içerisinde zorunlu ödemek durumunda olduğumuz yükümlülüklerimizi yerine getiremeyiz, bankalara olan borçlarımızı ödeyemeyiz, biz de bu konuda sıkıntılı dönem geçinceye kadar en az 2020 yılı sonuna kadar kira konusunda esnaf ve sanatkara destek ve teşvik vermesini istiyoruz. Elektrik konusunda ödeyemeyen işletmelerimizin 2020 sonuna kadar ötelemekle ilgili kolaylık yapmasını istiyoruz. SSK ve BAĞKUR primleri ile ilgili, diğer zorunlu giderler ile ilgili… Şu an işletmeler mecburiyetten kapalı, yapacak bir şey yok ama bu kişilerin zorunda olduğu giderleri var. Biz devletimizin nasıl sağlıkla ilgili tedbirleri alıyorsak, esnaf ve sanatkar için de tedbir alacağına inanıyoruz. Ankara’da çalışmalar devam ediyor. Bu konuda kendimize göre farklı uygulama yapılması gereken çalışmalar olursa biz esnaf teşkilatları olarak tabanının sesini, kanunun bize vermiş olduğu yetki çerçevesinde ilgili tüm mercilere iletmek zorundayız. Bunu özellikle yapacağız. Devletin bize her zaman sahip çıkacağını inanıyoruz” dedi.
Cuma Deren