Her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanan Kabotaj Bayramının 94. Yıldönümü dolayısı ile Çanakkale’de de Çelenk bırakma töreni gerçekleştirildi. Koronavirüs nedeni ile etkinliklerin gerçekleştirilemediği Kabotaj Bayramında Atatürk Anıtına ve şehitler için denize çelenk bırakıldı.
20 Nisan 1926 tarihinde de kabul edilen Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girdi. Bu yasaya göre; akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularında ve bunlar içinde kalan körfez, liman, koy ve benzeri yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi. Bu hakkın elde edilmesi ile her yıl 1 Temmuz Kabotaj Bayramı olarak kutlanıyor. Türkiye'de 20 Nisan 1926 tarihinde kabul edilmiş ve 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girmiştir. Geçmişten günümüze tarihi önemi olan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, gemi işletmeciliğini desteklemek ve kabotaj hakkının elde edilişini kutlamak için her yıl bayram tadında kutlamalarla gerçekleştiriliyor.
Bu yıl 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramının 94’üncü yıl dönümü dolayısı ile Çanakkale’de de törenler gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen törenlerle deniz şehitleri için Atatürk anıtına ve Çanakkale Boğazına çelenk bırakıldı. İlk olarak Cumhuriyet Meydanında saat 09.15’te açılış programı gerçekleştirildi. Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşının okunması ile başlayan etkinlikte, Çanakkale Liman Başkanı İsmail Gümüş, Atatürk anıtına çelenk bıraktı. Cumhuriyet Meydanında düzenlenen törene Liman Başkanı İsmail Gümüş, Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay ve protokol üyeleri vardı.
Çelenk töreni sonrası bir konuşma yapan Çanakkale Liman Başkanı İsmail Gümüş, Türkiye’de çok önemli olan Kabotaj Kanunu'nun 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girdiğini hatırlattı. Kabotaj'ın bir devletin kendi limanları arasında yük ve yolcu taşıma hakkı olduğunu ifade eden Gümüş, Şunları söyledi " 1 Temmuz 1926 günü, Türk denizlerinde 391 yıldan beri yabancılara verilmiş kapitülasyonların sona erdirildiği gündür. Bu günden sonra yurdumuzda deniz taşımacılığı yalnızca Türk Bayraklı gemiler ve Türk insanıyla yapılmaya başlanmıştır. 1935 yılından itibaren kutlamaya başladığımız ‘Kabotaj Bayramı’ 2007 yılından itibaren Denizcilik müsteşarlığı tarafından alınan bir kararla ‘Denizcilik Ve Kabotaj Bayramı’ olarak kutlanmaya başlandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak denizcilikle ilgili birçok çalışmalarımız mevcuttur. Kısaca bahsetmek gerekirse; öncelikle Kıyılarımızda seyir, can, mal ve çevre emniyeti ile deniz güvenliğin arttırılması amacıyla takip ve kontrol sistemleri oluşturulmuştur. Bunun yanında, Ankara’da kurulmuş olan Gemi Trafik Yönetim Merkezi (GTYM) bileşenlerinden oluşan Gemi Trafik Yönetim Sistemi (GTYS) 14 Mayıs 2019 da faaliyete başlamıştır. Diğer yandan gemilerin uzak mesafeden tanımlanması ve izlenmesi (LRIT) sistemi 2009 yılında kurulmuş olup, Limanlarımıza gelen tüm gemiler 1000 deniz mili mesafeden kontrol edilmektedir. Bu sistemle dünyanın neresinde olursa olsun Türk bayraklı gemilerin takibi sağlanmaktadır. Ankara’daki ulusal otomatik tanımlama sistemi(OTS) ile Türk arama kurtarma sahası içerisinde seyir yapan gemiler anlık olarak izlenmektedir. Bakanlığımız tarafından 2019’da Tekirdağ’da kurulan Ulusal Deniz Emniyet ve Acil Müdahale Merkezi de başarı ile çalışmaktadır. Üç tarafı denizlerle çevrili eşsiz bir coğrafyaya sahip cennet vatanımızın üstüne inşa ettiğimiz Türk gemi sanayi bilgi birikim ve tecrübemizle dünya klasmanında hak ettiği yere gelmiştir. Bu gün tersane sayımız 83, yıllık gemi üretim kapasitemiz 4,5 milyon dedveyt tondur. Bu bağlamda toplam filomuz Milli Sicil ve TUGS gemi sayımız ise 12480 adettir. Bağlama kütüğüne kayıtlı toplam tekne sayımız 118363 adete ulaşmıştır.
Cumhuriyetimizin 100 üncü kuruluş yılı olan 2023 yılma kadar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına denizcilik kültürünü aşılamak, denizci Millet denizci ülke hedefine ulaşmak amacıyla, 1 milyon kişiye amatör denizci eğitim programı projesi başlatılmış ve şuana kadar Başkanlığımızca 16309 kişiye, Türkiye genelinde 700 binden fazla kişiye eğitim ve sınav yapılarak ADB belgesi düzenlenmiştir. Bu duygu ve düşünceler ile, 1 Temmuz denizcilik ve kabotaj Bayramının ülkemize ve Türk denizcilerine hayırlı olmasını diler, bayramımızın kutlanmasında emeği geçen tüm kuruluşlara ve fedakar denizcilerimize şükranlarımı sunarım. Tüm denizcilerimizin denizleri sakin, rüzgarı kolayına ve pruvaları neta olsun. Allah selamet versin. Denizcilik ve kabotaj bayramımız kutlu olsun” dedi.
Şehitler İçin Denize Çelenk Bırakıldı
Cumhuriyet Meydanında gerçekleştirilen törenin ardından Çanakkale Boğazında, deniz şehitleri için mavi sulara çelenk bırakıldı. Buradaki programa Çanakkale Valisi İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Levent Kerim Uça, Sahil Güvenlik Grup Komutanı Yarbay Alpaslan Baysal, Belediye Başkanvekili İrfan Mutluay, GESTAŞ Genel Müdürü Mahir Sevinç ve askeri erkan katıldı. Çelenk bırakma törenini ardından Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’ne bağlı römorkörler, Çanakkale Boğazı’nda su gösterisi yaparak görsel bir şölen oluşturdu.
İlçelerde de Kabotaj Bayramı Törenlerle Kutlandı
Çanakkale Merkezin yanı sıra İlçelerinde de Kabotaj Bayramı Kutlandı. Lapseki ilçesinde Kabotaj ve Denizcilik Bayramının 94'üncü yıl dönümü dolayısıyla kutlama programı düzenlendi. Lapseki Kaymakamı Tahir Şahin önderliğinde bir araya gelen protokol üyeleri deniz şehitleri anısına çelenk sunumu yaptı. Bir dakikalık saygı duruşunun ardından okunan İstiklal Marşı ile etkinlik sona erdi. Kaymakam Tahir Şahin ve Belediye Başkanı Eyüp Yılmaz ‘Kabotaj Bayramınız Kutlu Olsun’ mesajı taşıyan çelen bıraktı. Sosyal mesafeye riayet edilen kutlamalarda, protokol üyeleri maske takmayı da ihmal etmedi.
Şerife Erdem - İsmail Şen
